De angst voor een zwarte maandag waart rond op de financiële markten. Leek het in het begin van de ochtend mee te vallen, na een paar uur daalden de Europese beurzen fors. Dat meldt het NOS Journaal. De beurzen dalen nu al elf dagen op rij. De Aziatische financiële markten sloten flink lager: in Tokio sloot de Nikkei-index 2,2 % lager, in Hongkong leverde de beurs 2,1 % in. Als de voortekenen uitkomen, betekent het dat het vanmiddag op Wall Street geen pretje wordt. Eén ding zeker: Wall Street gaat een pad bewandelen dat de beurs nog nooit heeft bewandeld, nu de kredietwaardigheid van de VS voor het eerst in de geschiedenis is verlaagd.
Wat de beurskrach van 1929, de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Vietnam niet voor mekaar kregen, ‘lukt’ nu wel: de Amerikaanse staatspapieren verliezen een deel van hun geloofwaardigheid. De kredietbeoordelaars ‘misten’ de crisis in IJsland en de ondergang van Lehman Brothers in 2008, dat een wereldwijde bankencrisis inluidde. Huiverig om die fout nog een keer te maken, bekijken de beoordelaars de kredietwaardigheid van landen en instellingen strenger dan ooit. De VS lijkt verlamd: Standard & Poor’s vindt dat de politiek te traag reageert, betwijfelt of de overheid voldoende kan bezuinigen en heeft de rating daarom verlaagd; de politiek vindt dat een commercieel bedrijf zich niet met politiek mag bemoeien.
Op de beurzen in het Midden-Oosten heerste zondag paniek: toen was het dar een gewone werkdag. Israël legde ’s morgens het handelsverkeer tijdelijk stil, nadat de beurs in Tel Aviv 6 % kelderde. Zaterdag verloor de beurs van Saoedi-Arabië meer dan 5 %. De angst zit er stevig in, door de druk op Spaanse en Italiaanse staatsleningen en nadat de VS haar kredietwaardigheid zag dalen van AAA naar AA+. Het hele weekend werd koortsachtig overlegd: de ministers van Financiën van de landen van de G7 en de G20 hingen met elkaar aan de telefoon om te bespreken hoe ze de financiële crisis moeten indammen. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft gemeld staatsleningen op te kopen van eurolanden die dreigen om te vallen, om de rente te drukken. Dat lijkt te werken: de rente op staatsleningen van Spanje en Italië is aan het dalen.
