Koningin Juliana constateerde in 1951 dat de persoonlijkheid van haar oudste dochter Beatrix ‘in de knoop zat’. Dat schreef ze in een brief aan de Kees Boekeschool in Bilthoven. Toen Juliana met de prinsesjes in 1945 in bevrijd Nederland terugkwam, stuurde ze haar dochters naar de Werkplaats Kindergemeenschap van onderwijsvernieuwer Kees Boeke. Die keuze was niet onomstreden: de school streefde een nieuwe wereldorde na en het ging er antiautoritair aan toe. Leraren heetten er ‘medewerkers’ en leerlingen ‘werkers’: zij bepaalden in overleg met de medewerkers het onderwijsprogramma voor die dag en begonnen ’s ochtends met het schoonmaken van het klaslokaal. In `1951 werden de prinsesjes er vanaf gehaald.
Tot nu toe werd aangenomen dat prins Bernhard daarachter zat, maar promovenda Daniela Hooghiemstra heeft twee brieven gevonden van Juliana aan Kees Boeke, waaruit blijkt dat niet alleen haar man achter dat besluit zat. Uit de brieven komt Juliana over als een zeer zelfstandige vrouw die haar eigen keuzes maakt. Ze schrijft over de leerachterstand van Irene, het karakter van Margriet dat niet zou passen bij de vrije school en over Beatrix: ‘Evenwel hebben wij moeten constateren, dat Trix’ persoonlijkheid in een knoop zat, die wel precies het tegendeel was van de harmonische ontwikkeling die u nastreeft.’ De prinsessen gingen daarna naar een speciaal voor hen ingerichte afdeling op het Baarns Lyceum. Hooghiemstra (1967) vond de brieven in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. Ze kreeg toestemming van een van de dochters van Kees Boeke om ook het gesloten deel met de koninklijke correspondentie te bestuderen voor haar promotieonderzoek naar onderwijsvernieuwer Boeke (1884-1966).
